داشتم کتاب فیزیک خاک و محیط زیست نوشته دانیل هیل ترجمه دکتر بیژن قهرمان را می‌خواندم. البته قبلا‌ً یک بار به طور کامل این کتاب را خوانده بودم. برای بار دوم که کتاب را می‌خواندم در بخش ابتدایی کتاب دوباره این موضوع نظرم را به خود جلب کرد. فصل اول کتاب در مورد ویژگی‌های فیزیکی خاک صحیت می‌کند. کمی که جلوتر می‌رویم. در مورد تعریف خاک و به طور ساده تر از چیستی خاک صحبت به میان می‌آید. نویسنده می‌گوید که هر کس با توجه به باور، حرفه و رشته تحصیلی تعریفی درباره آن دارد.
مفهوم خاک برای افراد مختلف متفاوت است، بنابراین ارایه‌ی تعریفی دقیق و جامع برای آن امکانپذیر نمی‌باشد. برای پرورش‌دهندگان گیاهان آپارتمانی، خاک به منزله‌ی بستر کشت است. از نظر خانم خانه‌دار به منزله‌ی آلودگی است که باید آن را با شستشو برطرف کرد. برای ساکن شهرها به منزله‌ی گرد و خاک، در نظر مهندسین عمران ماده‌ای ساختمانی جهت بستر جاده‌ها و سدها و برای کشاورز بستر دانه و ریشه محصولات کشاورزی است.
البته در کتاب برای بیان تعریفی در باب خاک یا همان soil در انگلیسی هم از زبان کارشناس و متخصص علوم طبیعی و…، اینگونه می‌گوید که خاک:
پیکره‌ای طبیعی است که در واکنش‌های پویای بین اتمسفر بالا و بستر زیرین شرکت دارد و چرخه هیدرولوژیکی و آب‌و‌هوای کره‌ی زمین را تحت تأثیر قرار داده و به عنوان محیط رشد بریا جمعیت متنوع موجودات زنده ایفای نقش می‌کند.
افزون بر این خاک واکنشگری بسیار پیچیده‌ی بیو – فیزیکو – شیمیایی است که به کمک اجزای زنده‌ی خود مواد آلی را تجزیه کرده و آن‌ها را به مواد غذایی که برای تولید و تکثیر حیات در زمین لازم است مبدول می‌سازد.
بیشتر که دقت می‌کنم متوجه می‌شوم هرکس از نگاه خود به خاک این موجود زنده نظر دارد و در نهایت درکش را براساس ادبیات خود بیان می‌کند. راستی تعریف شما خواننده عزیز از خاک چیست؟
